Hướng dẫn chi tiết cách đăng ký thay đổi phương pháp kê khai thuế giá trị gia tăng

Việc đăng ký thay đổi phương pháp kê khai thuế Giá trị gia tăng (GTGT) là cần thiết để đảm bảo tính chính xác và đúng quy định của Luật thuế. Đối với kế toán việc thực hiện sai phương pháp kê khai thuế có thể bị xử lý kỷ luật hoặc chịu các khoản phạt thuế.

Bên cạnh đó, việc áp dụng đúng phương pháp kê khai thuế giúp doanh nghiệp quản lý tài chính một cách dễ dàng và hiệu quả hơn. Trong một số trường hợp, doanh nghiệp có quyền lựa chọn phương pháp tính và kê khai thuế GTGT và có quyền thay đổi phương pháp kê khai thuế. Bài viết dưới đây MISA AMIS tổng hợp, giới thiệu về các đăng ký và các bước thay đổi phương pháp kê khai thuế.

1. Các phương pháp kê khai thuế GTGT 

Hình 1: Các phương pháp kê khai thuế GTGT

– Kê khai thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp

Phương pháp trực tiếp là phương pháp tính số thuế GTGT phải nộp một cách trực tiếp dựa trên giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa (chỉ áp dụng với hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý) hoặc dựa trên doanh thu của sản phẩm dịch vụ.

Phương pháp này tương đối đơn giản và phù hợp với các doanh nghiệp quy mô nhỏ.

Hình 2: Thuế GTGT là gì?

– Kê khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ

Đối với phương pháp khấu trừ, doanh nghiệp sẽ tính toán số thuế GTGT phải nộp bằng cách trừ số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ trên chi phí, giá trị mua vào hàng hóa, dịch vụ trong kỳ tính thuế từ số thuế GTGT đầu ra dựa trên giá trị hàng hoá, dịch vụ cung cấp.

Hình 3: Khấu trừ thuế GTGT là gì?

Chi tiết các nội dung về điều kiện áp dụng; cách tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp, phương pháp khấu trừ; thuế suất áp dụng; ví dụ minh họa… mời bạn đọc tham khảo nội dung chi tiết tại bài viết:  Hướng dẫn cách tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp và phương pháp khấu trừ

1.3. Doanh nghiệp nên lựa chọn phương pháp tính thuế nào? 

Hình 4: Lựa chọn phương pháp VAT khấu trừ hay trực tiếp?

Một số doanh nghiệp đồng thời đáp ứng được điều kiện của cả hai phương pháp tính thuế GTGT do đó có quyền được lựa chọn 1 trong 2 phương pháp. Câu hỏi mà doanh nghiệp đặt ra là nên chọn cách tính nào để có lợi cho doanh nghiệp, số thuế GTGT phải nộp là nhỏ nhất.

Câu trả lời là tùy vào tình hình, đặc điểm của mỗi doanh nghiệp, mà có sự lựa chọn tối ưu:

– Khi nào thì nên chọn nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp? 

Đối với những doanh nghiệp không phát sinh thuế GTGT mua vào được khấu trừ, hoặc thuế GTGT mua vào là quá nhỏ so với số thuế GTGT bán ra, do đó nếu áp dụng phương pháp khấu trừ thì số thuế GTGT phải nộp lớn hơn trường hợp doanh nghiệp áp dụng phương pháp trực tiếp.

Những doanh nghiệp loại này thì có thể cân nhắc chọn cách tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp để tối ưu về thuế.

Trên thực tế thường gặp với các doanh nghiệp sau:

Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ tư vấn thiết kế, lập dự toán, tư vấn pháp lý, dịch vụ nhân sự, các dịch vụ khác mà chi phí chủ yếu là tiền lương (nhân công/lao động chất xám) hoặc các chi phí không có hóa đơn GTGT.

Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại, hay các ngành nghề khác mà không có hóa đơn GTGT của hàng mua vào như mua bán sản phẩm nông/lâm/ngư nghiệp, đất đá cát sỏi (mua từ người trực tiếp sản xuất bán ra).

– Khi nào doanh nghiệp nên chọn nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ? 

Đối với những doanh nghiệp có số thuế GTGT mua vào gần tương ứng với số thuế GTGT bán ra, có nghĩa là khi thuế GTGT bán ra trừ thuế GTGT mua vào có sự chênh lệch không nhiều, vì vậy số thuế GTGT phải nộp là nhỏ, hoặc không phải nộp thuế GTGT.

Những doanh nghiệp loại này thì nên chọn cách tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. Trên thực tế thường gặp với các doanh nghiệp sau:

Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực áp dụng mức thuế suất đầu ra là 0%.

Các doanh nghiệp này có thuế GTGT đầu ra là bằng 0 nhưng thuế GTGT đầu vào thì được khấu trừ toàn bộ. Vì vậy, khi áp dụng phương pháp khấu trừ, doanh nghiệp không phát sinh số thuế GTGT phải nộp, nhưng lại được hoàn thuế đầu vào khi đủ điều kiện.

Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại, hay các ngành nghề khác mà có đầy đủ hóa đơn GTGT của hàng mua vào và hóa đơn GTGT bán hàng tương ứng, và chênh lệch giữa giá bán ra và giá mua vào là nhỏ (tỷ lệ lợi nhuận thấp). Như vậy, nếu doanh nghiệp áp dụng phương pháp khấu trừ, số thuế GTGT phải nộp của doanh nghiệp có thể thấp hơn so với lựa chọn phương pháp trực tiếp.

2. Các bước thực hiện thay đổi phương pháp kê khai thuế GTGT

Phương pháp tính thuế của doanh nghiệp phải đảm bảo thực hiện liên tục trong thời gian 02 năm. Nếu hết 02 năm, doanh nghiệp có nhu cầu chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT từ trực tiếp sang khấu trừ (hoặc ngược lại) thì phải thực hiện chuyển đổi phương pháp tính thuế.

Việc chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT là một quá trình phức tạp và cần được thực hiện đúng quy định của pháp luật thuế tại Việt Nam. Các bước thực hiện chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT như sau:

Hình 5: Các bước thực hiện chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT

Bước 1: Xác định phương pháp tính thuế GTGT hiện tại và đánh giá sự phù hợp của việc thay đổi phương pháp tính thuế

Trước khi ra quyết định chuyển đổi, doanh nghiệp cần phải xác định phương pháp tính thuế GTGT hiện tại, đối chiếu với các điều kiện tương ứng với mỗi phương pháp tính thuế (như đã nêu ở mục trên), đảm bảo phương pháp dự kiến chuyển đổi phù hợp với quy định của pháp luật

Bước 2: Xây dựng kế hoạch chuyển đổi

Doanh nghiệp cần phải xây dựng kế hoạch chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT. Kế hoạch phải bao gồm các nội dung sau:

• Lý do và cơ sở để chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT;
• Thời gian dự kiến để chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT;
• Các hoạt động cụ thể để chuyển đổi, bao gồm xây dựng hệ thống hạch toán phù hợp với quy định của phương pháp mới;
• Các biện pháp để đảm bảo tính đồng bộ giữa các phương pháp phân bổ chi phí giữa các năm;
• Các biện pháp để đảm bảo tính chính xác của dữ liệu và sự chuyển đổi.

Bước 3: Đăng ký chuyển đổi phương pháp tính thuế với Cơ quan thuế

Hồ sơ đăng ký chuyển đổi phương pháp tính thuế tương tự như hồ sơ đăng ký phương pháp tính thuế. Cụ thể:

• Nếu doanh nghiệp muốn áp dụng tính thuế theo phương pháp trực tiếp thì nộp Tờ khai tính thuế GTGT (mẫu 04/GTGT Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).
• Trường hợp doanh nghiệp có hoạt động mua bán, chế tác vàng, bạc, đá quý thì nộp Tờ khai tính thuế GTGT (mẫu 03/GTGT Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).

Hình 6: Mẫu 04/GTGT

Hình 7: Mẫu 03/GTGT

• Nếu doanh nghiệp muốn áp dụng tính thuế theo phương pháp khấu trừ thì nộp Tờ khai thuế GTGT (mẫu 01/GTGT Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).
• Đối với các dự án đầu tư thuộc diện được hoàn thuế thì nộp Tờ khai thuế GTGT (mẫu 02/GTGT Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).

Hình 8: Mẫu 01/GTGT

Hình 9: Mẫu 02/GTGT

Hồ sơ được nộp tại cơ quan thuế mà doanh nghiệp có trụ sở chính, cơ quan thuế sẽ xem xét, tiếp nhận, và xử lý hồ sơ nếu hồ sơ hợp lệ.

Doanh nghiệp phải áp dụng phương pháp tính thuế mới trong ít nhất 2 năm tiếp theo, trước khi muốn thay đổi phương pháp tính thuế.

Bước 4: Thực hiện chuyển đổi

Song song với quá trình nộp hồ sơ lên cơ quan thuế và chờ xử lý. Doanh nghiệp sẽ tiến hành các bước chuyển đổi theo kế hoạch chuyển đổi đã lập (bao gồm công tác thay đổi hệ thống tài khoản, hạch toán kế toán theo phương pháp khấu trừ…).

Trên đây là những thông tin cơ bản về phương pháp tính thuế GTGT cũng như các bước cơ bản trong quy trình chuyển đổi phương pháp tính thuế. MISA AMIS hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho quý bạn đọc trong quá trình xem xét cũng như thực hiện chuyển đổi phương pháp tính thuế GTGT.

Đối với người làm kế toán, sự hỗ trợ của phần mềm kế toán trong công việc hàng ngày là vô cùng hữu ích. Đặc biệt, phần mềm kế toán online MISA AMIS với đầy đủ các tính năng từ phân tích tài chính, quỹ, ngân hàng đến mua bán hàng, quản lý hóa đơn, hợp đồng …. và nhất là tính năng về thuế sẽ là lựa chọn hoàn hảo cho kế toán viên. Tính năng về thuế tạo ra sự đơn giản, chính xác và hiệu quả trong nghiệp vụ quản lý thuế của doanh nghiệp, các tính năng như:

• Tự động lập tờ khai theo mẫu biểu mới nhất
• Tự động khấu trừ thuế
• Nộp tờ khai trực tiếp cho cơ quan thuế từ phần mềm
• Tự động quyết toán thuế TNDN hàng năm

là những tính năng cần thiết và sẽ hỗ trợ tối đa cho kế toán viên trong quá trình thực hiện nghiệp vụ kế toán về thuế.

Anh/Chị kế toán doanh nghiệp hãy đăng ký phần mềm kế toán online MISA AMIS để thực tế trải nghiệm một giải pháp với nhiều tính năng, tiện ích như:

• Hệ sinh thái kết nối:
  • Hoá đơn điện tử – cho phép xuất hoá đơn ngay trên phần mềm
  • Ngân hàng điện tử – cho phép lấy sổ phụ, đối chiếu và chuyển tiền ngay trên phần mềm
  • Cơ quan Thuế – cổng mTax cho phép nộp tờ khai, nộp thuế ngay trên phần mềm
  • Hệ thống quản trị bán hàng, nhân sự…
• Đầy đủ các nghiệp vụ kế toán: Đầy đủ 20 nghiệp vụ kế toán theo TT133 & TT200, từ Quỹ, Ngân hàng, Mua hàng, Bán hàng, Kho, Hóa đơn, Thuế, Giá thành,…
• Tự động nhập liệu: Tự động nhập liệu từ hóa đơn điện tử, nhập khẩu dữ liệu từ Excel giúp rút ngắn thời gian nhập chứng từ, tránh sai sót.
• Tự động tổng hợp số liệu và kết xuất báo cáo tài chính với hàng trăm biểu mẫu có sẵn giúp kế toán đáp ứng kịp thời yêu cầu của lãnh đạo ….

Tham khảo ngay bản demo phần mềm kế toán online MISA AMIS dùng thử miễn phí 15 ngày để quản lý công tác kế toán hiệu quả hơn!